Polacy nie ufają mediom i nie wierzą w to, że mają dobre intencje

Coroczne badania Ipsosu „Trust in Media” objęło odbiorców mediów w 27 krajach z całego świata. Okazało się, że nie tylko Polacy nie ufają mediom – ludzie we wszystkich badanych krajach byli podzieleni co do tego, czy ufają tradycyjnym przekaźnikom informacji. – Ale poziom zaufania do mediów różni się na poziomie rozmaitych krajów – czytamy we wprowadzeniu do raportu. IPSOS wskazuje na dwa decydujące o tym czynniki: rozpowszechnienie fałszywych informacji bez sprawdzenia i wątpliwości, jakie mamy co do intencji mediów.

65 procent Polaków nie wierzy w to, co przeczyta w gazecie. Mniej zaufania do gazet mają tylko mieszkańcy Serbii (88 proc.) Węgrzy (76 proc.) 67 proc. polskich odbiorców podchodzi nieufnie do informacji płynących z radia i telewizji. W tej kategorii zajmujemy przedostatnie miejsce – gorzej z zaufaniem w tej kwestii jest tylko w Serbii.

62 proc. Polaków nie ufa informacjom zamieszczanym na portalach internetowych (52 proc. nie ma zaufania, 10 proc. „zdecydowanie nie ufa”). Aż 47 proc. badanych Polaków oświadczyło, że rozpoznaje fake newsy zamieszczane w prasie (średnia w badaniu – 52 proc.), 53 proc. identyfikuje je w telewizji i radiu(tu średnia także wynosi 52 proc.), zaś 56 proc. Polaków identyfikuje fałszywe wiadomości w internecie (przy średniej ogólnej 62 proc.).

Ponad połowa Polaków zapytanych przez Ipsos (56 proc.) zadeklarowało, że wierzy za to w informacje przekazywane im przez ludzi, których znają. 17 proc. odpowiedziała, że „zdecydowanie im ufa”. Jedno z pytań dotyczyło też ważności przekazywanych przez media informacji. W tej kategorii 54 proc. Polaków odpowiedziało, że gazety informują o sprawach ważnych i potrzebnych, a 58 proc. badanych wskazało na ważność informacji z telewizji.

Polacy krytyczni wobec mediów publicznych

Twórcy raportu podkreślają, że na całym świecie opinie o tym, czy można ufać nadawcom publicznym bardziej niż prywatnym, są mocno podzielone. – W Indiach, Peru, Szwecji i Niemczech respondenci darzą większym zaufaniem nadawców publicznych. Z drugiej strony na Węgrzech i w Polsce większość odbiorców mediów ufa bardziej prywatnym nadawcom. Wyniki te wskazują, że nie można nakreślić globalnego trendu w zakresie zaufania do nadawców, ale poziom zaufania zależy od specyficznej dla danego kraju sytuacji organizacji i kontroli usług nadawczych – czytamy w podsumowaniu raportu.

Jedna trzecia Polaków nie ufa mediom publicznym i źle je ocenia, jedna trzecia badanych uda im i ocenia je dobrze.

Tylko 27 proc. Polaków uważa, że media publiczne zapewniają programy wysokiej jakości. Przeciwnego zdania jest połowa respondentów.

Zdaniem medioznawcy Macieja Myśliwca z raportu wynika, że Polacy są krytycznie nastawieni do wszystkich mediów, bez rozróżniania ich na prywatne i publiczne. – Wszystko zależy od tego po jakiej w stronie sceny politycznej ulokowali swoje poglądy. Jednak brak zaufania w ogóle do mediów może wynikać z tego, że rozczarowują się oni informacją otrzymywaną z kanałów masowych. Ta informacja jest szybka, niesprawdzona, bo zależy autorowi na czasie. Często jest przygotowana niechlujnie – komentuje w rozmowie z portalem Wirtualnemedia.pl.

Myśliwca nie zaskakuje fakt, że bardziej ufamy informacji od osoby bliskiej niż od mediów. – To jest oparte o kwestie stricte kulturowe: bliskim po prostu powinno się ufać. Niemniej jednak powinniśmy pamiętać, że nie wiadomo skąd nasi bliscy biorą informacje i czy coś, co przekazali nam, jest wiarygodne. Bardzo ciężko dziś oddzielić fake news o informacji prawdziwej i nie każdy ma kompetencje żeby to zrobić.

Badanie przeprowadzono w 27 krajach na całym świecie za pośrednictwem systemu Ipsos Online. Kraje raportujące w tym wydaniu to: Argentyna, Australia, Belgia, Brazylia, Kanada, Chile, Chiny, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Węgry, Indie, Włochy, Japonia, Malezja, Meksyk, Peru, Polska, Rosja, Arabia Saudyjska, Serbia , RPA, Korea Południowa, Hiszpania, Szwecja, Turcja i Stany Zjednoczone. Pomiędzy 25 stycznia a 8 lutego br. przepytano 19 541 osób w wieku 16-74 lata.